تصور 63 سالگی یک برند در ایران دشوار است و ایرانی‌ها بیشتر برندهای قدیمی را با کارخانه‌های مخروبه و خداحافظی با خاطرات آن می‌شناسند. در اقتصاد آکنده از چالش کشور که درگیر فرار گسترده سرمایه است، تیپاکس به‌عنوان اولین شرکت پست خصوصی ایران نه‌تنها به‌زودی وارد 64 سالگی می‌شود که توانسته است مدام رشد کند و آماده می‌شود تا برای رقابت با غول‌های پستی وارد گود شود. مهرداد فاخر، مدیرعامل تیپاکس و بنیان‌گذار و رئیس هیئت‌مدیره هلدینگ فاخر از زیر و بم اداره برند خود می‌گوید.
به عنوان اولین سؤال؛ ۶۳ سال دوام آوردن یک برند در اقتصاد ایران با شرایط ویژه‌ای که دارد، سخت نیست؟
حتما سخت بوده و فرصت‌ها و هزینههای خودش را داشته است. در مجموع همراهی با تحولات و همگام بودن با شرایط اجتماعی و اقتصادی جهانی به خودی خود یک فرصت هزینه‌ساز است که در کوتاه‌مدت و لایه سطحی هزینه آن به چشم کسب‌وکارها خواهد آمد اما تأثیرات بلندمدت آن به یقین فرصت‌ساز خواهد بود. ما در طول عمر بیش از 63ساله تیپاکس همواره تلاش کرده‌ایم تا با نگاه به تحولات جهانی و اقتصادی در بستر داخلی راهبردهایی را اتخاذ کنیم تا پاسخ‌گوی نیاز روز باشیم. تحولات اقتصادی در عصر حاضر متأثر از دیجیتالیزیشن و حرکت به سمت یک دنیای تکنولوژیک است، دنیایی که در آن اقتصاد هم یک بازیگر در صحنه یک نمایش دیجیتال است که تماشاچیان آن نیز به سمت نگرش انسان دیجیتال پیش می‌روند؛ بنابراین ما هم تلاش کرده‌ایم تا با ایجاد بسترهای نوین در این مسیر گام برداریم و اولویت اصلی خود را فارغ از هزینه‌هایی که بر ما متحمل شده است بر این روند متمرکز کرده‌ایم. ما همواره کسب‌وکارهای خود را در مسیر نوآوری و تکنولوژی قرار دادیم تا با استفاده از فناوری‌های روز و همچنین نیازسنجی بازار مشتریان، خدمات خود را ارتقا ببخشیم. مضاف بر آن ما با پیروی از مدل‌های نوین جهانی در سالیان گذشته تلاش کردیم تا با ایجاد زنجیره تأمین فعال، با توجه به نیازهای هر زمان با دیگر فعالان این حوزه همکاری کارآمد داشته باشیم و بتوانیم خدمات خود را به واسطه حضور در یک زنجیره ارزش، گسترده‌تر کنیم زیرا اعتقاد داریم فضای تحولات اقتصادی در جهان به سمت رقابت همکارانه و حضور در اکوسیستم‌های مشارکتی است که بازیگران در هر عرصه به میزان توان و نیاز خود می‌توانند از آن کاشت و برداشت داشته باشند.
به عنوان یک برند قدیمی ایرانی، دغدغه‌هایتان در اقتصاد کشور چیست؟
آسیب‌های ناشی از عوامل سیاسی و بین‌المللی می‌توانند به شدت بر رشد اقتصاد کشورها تأثیرگذار باشند. مثلا تنش‌ها و تعارضات سیاسی میان کشورها می‌توانند باعث ناپایداری در بازارها، کاهش سرمایه‌گذاری‌ها و افزایش ریسک کسب‌وکارها شوند. همچنین، تحریم‌های بین‌المللی می‌توانند راه‌های تجارت را محدود کنند و به عدم دسترسی به منابع مالی و فناوری از سوی کشورها منجر شوند. این عوامل باعث کاهش رشد اقتصادی و ایجاد نوسانات نامطلوب در بازارهای مالی می‌شوند. علاوه بر این، ناپیوستگی و چالشهای سیاسی یک کشور می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران را کاهش دهد و محیط نامطمئن برای تجارت و سرمایه‌گذاری ایجاد کند. همچنین تغییرات در سیاست‌های مالی و پولی به دلیل تدابیر دولتی پیش‌بینی‌نشده، می‌تواند تورم را افزایش داده و اقتصاد را به مواجهه با چالشهای ناخواسته ببرد. علاقه‌مندی‌های سیاسی ممکن است منجر به تغییرات ناپایدار در سیاست خارجی کشور شده و روابط تجاری را تحت تأثیر قرار دهد. این موضوع می‌تواند باعث ایجاد محدودیت‌ها در صادرات و واردات شود و تجارت بین‌المللی را مختل کند. در کل، عوامل سیاسی و بین‌المللی می‌توانند به شدت تأثیرگذار بر استقرار و توسعه اقتصادی کشورها باشند و نیازمند مدیریت هوشمندانه و پاسخ‌گویی مناسب از سوی دولت‌ها و نهادهای مرتبط هستند. حفظ کرامت ملی نیازمند ایجاد شرایط مناسب ملی است، ما باید کرامت بدنه اجتماعی کشور را حفظ کنیم تا به تبع آن کرامت ملی خود را در سطح بین‌المللی حفظ و نگاهداری کنیم.
مدیریت یک برند در عصر فناوری چه تغییراتی کرده است؟
یک تغییر مهم از نظر من این است که عرصه اقتصاد جهان در دنیای تکنولوژیک امروز، آمرانه نیست و مدیریت در سازمان هم به تبع تغییرات در مفاهیم و نگرش‌ها تغییر کرده است. ما همواره پی‌گیر تحولات جدید در صنعت، آخرین تکنولوژی‌ها و روش‌های مدیریتی هستیم تا بتوانیم از آنها برای بهبود عملکرد شرکت خود استفاده و نیازهای مشتریان را شناسایی کنیم. ما می‌خواهیم با استفاده از تکنولوژی‌های نوین، خدمات و فرایندهای لجستیک خود را بهبود دهیم، اما ایجاد سخت‌افزارهای تکنولوژیک، ایجاد روش‌ها و فرهنگ دنیای جدید در درون و بیرون سازمان اهمیت بیشتری دارد. برای همین ما موفقیت در این مسیر را در جایی کلان‌تر از تیپاکس دنبال می‌کنیم. ما با تأسیس هلدینگ فاخر با یک معماری سازمانی تلاش کردیم تا با ایجاد زنجیره ارزشی پایدار و هدفمند، توسط شرکتهای مختلف خود با توجه به کارکرد آنها شبکه‌سازی کنیم و در واقع روش‌های نوین و به‌روزی را در کنار نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای دنیای جدید ایجاد کنیم و شاید همین حضور شرکتهای مختلف با دیدگاه‌ها و روش‌های متفاوت سبب ایجاد سرویس‌ها و خدمات جدید تیپاکس طی سال‌های اخیر شده است، تفکرات و راهبردهای مختلف و تلاش برای تمرکززدایی در مدیریت و تصمیمات لازمه دنیای امروز است. همچنین عصر حاضر نیازمند شخصی‌سازی و خدمات کاستومایز است. تمام شرکتهای لجستیکی هم ناگزیر به سمت این شخصی‌سازی سازمانی خواهند رفت، ما طی سال‌های اخیر تلاش کردیم تا با ایجاد سرویس‌ها و زیرساختهای اختصاصی متصل به خدمت اصلی خود ارائه خدمات را برای هر فرستنده و گیرنده تا حد امکان شخصی کنیم و در واقع راه‌حل‌های بیشتری در اختیار مشتریان خود قرار دهیم به عنوان مثال شرکت جابار به عنوان یکی از شرکتهای هلدینگ فاخر امروز این امکان را در اختیار گیرنده مرسوله می‌گذارد تا بتواند با استفاده از لاکرهای هوشمند این شرکت در محل انتخابی خودش و در گستره زمانی نامحدودتری بسته خود را تحویل بگیرد. همچنین ما با توجه به نیاز بازار و نیاز مشتری سرویس‌هایی نظیر ETIPAX و MYTIPAX را طراحی کردیم تا بتوانیم درخواست‌های متفاوت مشتری را با توجه به درجه اهمیتی که به مؤلفه‌هایی مثل زمان، هزینه یا… می‌دهد، برآورده کنیم.
با سرعت بالای فناوری چه می‌کنید؟ چطور می‌شود پا به پای آن جلو رفت؟
در سال‌های اخیر تلاش‌های زیادی برای قرارگرفتن در مسیر جهانی‌شدن و انطباق با فناوری‌های روز دنیا انجام شده اما هنوز ریل‌گذاری‌های این مسیر هم به اتمام نرسیده است، چون هنوز زیرساختهای مناسب وجود ندارد و مقاومت و اصطکاک داخلی و خارجی سرعت قدم‌های ما را کاهش می‌دهد. در کشورهای توسعه‌یافته بدنه حکومت و سازمان‌های دولتی تمام تلاش خود را برای کوچک‌تر‌شدن انجام می‌دهند و تا حد امکان وظایف اجرایی و خدماتی را به بنگاه‌های خصوصی می‌سپارند تا بتوانند وظیفه نظارتی خود را به‌نحو شایسته‌ای انجام دهند و درواقع وظایف خود را تنفیذ و بر آن نظارت می‌کنند اما در کشور ما این امر هنوز به وقوع نپیوسته است و آینده نزدیکی هم برای نیل به آن متصور نیستم. این سپردن وظایف خدماتی به شرکتهای خصوصی و ایجاد بازار رقابت واقعی در میان این شرکت‌ها باعث می‌شود برای حضور مؤثرتر در بازار تلاش کنند تا بتوانند سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دهند، ظهور فناوری‌هایی مانند اینترنت اشیا (IOT) هوش مصنوعی (AI)، بلاک‌چین (BLOCKCHAIN)، روبات‌های کالارسان و… در صنعت کسب‌وکار ما تمامی برآمده از این تلاش در یک رقابت غیرحاکمیتی است؛ بنابراین با وجود تمام تلاش‌های صورت‌گرفته همچنان مسیر زیادی تا رسیدن به استاندارهای جهانی داریم. اما این به معنای نرسیدن و تلاش‌نکردن برای رسیدن به کلاس جهانی نیست. ما از تمام ظرفیت‌های علمی و عملی خود در این مسیر استفاده کرده‌ایم و تلاش خود را هر روز بیشتر خواهیم کرد.
شما خیلی تاکید دارید که تیپاکس باید قدم به قدم تحولات جهانی پیش بیاید، آیا اقتصاد ایران این شرایط را دارد و با تحولات جهانی همگام بوده است؟
ایران در دهه اخیر دستخوش تغییرات اقتصادی و اجتماعی شگرفی شده که از منظر جامعه‌شناسی می‌تواند زمینه‌ساز تحولات اساسی و گسترده‌تری در آینده باشد. حضور و ظهور نسل جدید با باورها و آرمان‌های نوین و همچنین ایجاد بسترهای تکنولوژیک و دیجیتال باعث افزایش آگاهی و سرعت در انتقال دانش شده است. این تحولات برآمده از شرایط جهانی و میل به جهانی‌شدن در سده اخیر است اما در کشور ما با توجه به کندبودن مسیر این تحولات، در دهه اخیر شاهد تغییر در فضای کشور هستیم. به اعتقاد من تحولات اقتصادی برآمده از تحولات اجتماعی و کنش‌های بدنه جامعه است و این‌گونه نیست که فضای یک کشور صرفا متأثر از تحولات اقتصادی آن باشد اما در لایه‌های بیرونی یقینا اقتصاد می‌تواند یکی از عوامل تأثیرگذار بر فضای یک کشور باشد. تحولات اقتصادی می‌توانند به چندین شکل تأثیرگذار باشند، از جمله تغییرات در میزان اشتغال، درآمد مردم، توسعه شهری و کیفیت زندگی اجتماعی و… . هرچقدر یک کشور دچار معضلات اقتصادی بیشتری باشد، فضای آن کشور نیز بیشتر تحت تأثیر تحولات اقتصادی خواهد بود و تا زمانی هم که نظام اقتصادی در برابر این تغییرات منفعل عمل کند، نتیجه هر کنش داخلی یا خارجی برای عموم اجتماع تأثیرات منفی خواهد داشت. تغییرات در قیمت محصولات و خدمات، تجارت بین‌المللی، نرخ ارز و نوسانات بازارهای مالی متأثر از تحولات جهانی هستند؛ اما عواملی مانند روابط بین‌المللی و تأثیرگذاری و تأثیرپذیری بر این تحولات می‌تواند باعث بهبود یا تضعیف اقتصاد کشور و به تبع آن تغییرات فضای کشور باشد.
فکر می‌کنید اقتصاد ایران با چالش‌هایی که دارد، می‌تواند تحولات جهانی را هضم کند؟
همان‌طور که عرض کردم، تحولات اقتصادی هر کشوری را در سطح کلان متأثر از مؤلفه‌های اجتماعی، نسلی و فرهنگی یک کشور می‌‌دانم. بااین‌حال، از نظر من در عصر حاضر که حداقل در حوزه اقتصاد، فضای حاکم بر این حوزه، حضور مؤثر در دهکده جهانی است، تعاملات بین‌المللی و روابط مؤثر بین‌المللی می‌تواند مهم‌ترین عامل بر تحولات اقتصادی هر کشوری باشد که به تبع آن ایجاد بسترهای مناسب برای رویش، گسترش و شکوفایی منابع نرم‌افزاری و سخت‌افزاری در داخل کشور اهمیتی صدچندان خواهد داشت. اما در پاسخ به آنچه در مورد تأثیرات مثبت یا منفی این تحولات پرسیدید، باید بگویم مفهوم تحول فارغ از چرایی و چگونگی‌اش همواره تأثیر مثبت خواهد داشت؛ چرا‌که بدون تغییر و تحول، آنچه باقی خواهد ماند، رکود و رخوت و عقب‌ماندگی است، اما آگاهی و تخصص سبب می‌شود در مواجهه با این تحولات، تصمیمات مناسب اتخاذ کنیم و از آن برای رشد و توسعه استفاده کنیم. این در حالی است که تعصب، واماندگی و ناآگاهی موجب می‌شود تا در این شرایط عقب بمانیم و با چالش‌هایی روبه‌رو شویم که برون‌رفت از آن ساده نخواهد بود. اما خاصه در مورد کشور ما، اجازه بدهید به‌طور خلاصه بگویم که تاریخ ایران گواه آن است که همواره تحولات جهانی موجب بروز چالشهای اقتصادی و اجتماعی در کشور شده است، ولی این به معنای عدم بروز تغییرات ارزنده در کشور نیست؛ آنچنان که در سال‌های اخیر شاهد بروز تغییرات ناگزیری در حوزه کسب‌وکار و اقتصاد کشور بوده‌ایم که چشم‌انداز روشنی را برای آینده می‌توان متصور کرد.
گفتید که برای برند شما فناوری روز خیلی اهمیت دارد. فناوری بومی در برند شما چه جایگاهی دارد؟
من معتقدم هر‌چه موجب موفقیت و پیش‌برندگی است از درون است. این یک مفهوم ذهنی است که من به آن اعتقاد دارم. در حوزه اقتصادی نیز معتقدم که نمی‌توان بدون در نظر گرفتن ظرفیت‌های بومی و درونی به هدف رسید. اما جایگاه این توانمندی‌های بومی را در مسیر توسعه کجا می‌دانیم؟ این توانمندی‌ای که شما از آن نام بردید یک ظرفیت نامتناهی است. باید این پتانسیل نهفته را در مسیر و جایگاه درست و هدفمند قرار دهیم. نمی‌توانیم صرفا با اتکا به درون و بدون نگاه به بیرون از توانمندی‌های بومی استفاده کنیم. در همین راستا ما تلاش کرده‌ایم با ایجاد بسترهای مناسب، فضاهایی را ایجاد کنیم تا ایده‌ها و توانمندی‌های جوانان در داخل کشور مورد استفاده و حمایت قرار بگیرد و استفاده حداکثری از توانمندی‌های بومی خود داشته باشیم. ما در هلدینگ فاخر مجموعه‌ای با عنوان نونا استودیو داریم که محل ورود ایده‌های کسب‌وکاری و سرمایه‌گذاری و سرمایه‌پذیری روی این ایده‌ها‌ست. ما سال‌های بسیاری است که شاهد مهاجرت متخصصان ایرانی هستیم که برگرفته از نبود بسترهای شغلی مناسب و تخصصی و عدم شایسته‌سالاری و تخصص‌گرایی است. این امر منجر به بروز دل‌خستگی در جوانان متخصص ما می‌شود که نتیجه آن را در مهاجرت جمعیتی آنان مشاهده می‌کنیم.
برندی که ۶۳ساله شده است، درباره نیروی انسانی چه تفکراتی دارد؟
نیروی انسانی نقش بسیار مهمی در تحولات اقتصادی کشورها ایفا می‌کند. این نقش شامل زمینه‌های مختلفی می‌شود؛ از افزایش خدمات و بهبود بهره‌وری تا ارتقای فناوری و نوآوری. همچنین، آموزش و توسعه مهارت‌های نیروی انسانی باعث افزایش قابلیت رقابتی کشورها در بازار جهانی می‌شود. نیروی انسانی اساسی‌ترین عامل در فرایند تولید و اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های اقتصادی است. افراد با توانمندی‌ها و مهارت‌های مناسب می‌توانند بهبودهای اقتصادی را تسریع بخشند و به ارتقای سرعت رشد اقتصادی کمک کنند. همچنین، نقش نیروی انسانی در ایجاد فرهنگ کارآفرینی و ارتقای اقتصاد دانش‌بنیان نیز بسیار حائز اهمیت است. افرادی که به نوآوری و خلاقیت توجه دارند، می‌توانند محرکی برای تحولات اقتصادی باشند و به به‌وجود‌آوردن استارت‌آپ‌ها و صنایع نوظهور کمک کنند. بنابراین، سرمایه‌گذاری در توسعه، بهبود و نگهداشت نیروی انسانی اصلی اساسی است تا یک کشور بتواند به‌طور پایدار و پیشرفته‌تر در مسیر تحولات اقتصادی حرکت کند. در سال‌های اخیر و آنچنان که شما گفتید با ورود تکنولوژی، نیروی انسانی نیز تحت تأثیر قرار گرفته است. امروز دیگر حضور نیروی انسانی به‌مثابه فعالیت‌های فیزیکی صرف نیست و انتظار از نیروها فراتر از انجام وظایف روزانه رفته است. امروز نقش نوآوری و همکاری تأثیرگذار و تأثیرپذیر اهمیت بیشتری پیدا کرده است. با ورود تکنولوژی و ابزارهای دیجیتال، سواد کار با این سخت‌افزار و ایجاد فرایندهای متأثر از سخت‌افزارها و نرم‌افزارها در اولویت شاخصه‌های کار قرار گرفته است.
تغییرات درون‌سازمانی چقدر برای یک برند مهم است؟
بدون شک مهم است. خواست و نیاز مشتری شاید مهم‌ترین دلیل الزام تغییرات در یک سازمان است. همواره با توجه به شرایط و تحولات اجتماعی و اقتصادی تلاش کرده‌ایم تا با اعمال تغییرات سازمانی، با تمرکز بر بهبود فرایندها و عملکرد عملیاتی، کارایی، کیفیت و پاسخ‌گویی به نیازهای مشتریان و بازارها را افزایش دهیم. در فرایند مدیریت تحول اولین گام، شناخت و تجزیه‌وتحلیل فرایندها و ساختار سازمان است. این اطلاعات اساسی برای شناخت نقاط ضعف و قوت، تعیین فرصت‌ها و تهدیدها و تدوین استراتژی‌های بهبود عملیاتی در اختیار ما می‌گذارد تا به وسیله این اطلاعات بتوانیم صرفا تحول را به یک مفهوم خلاصه نکنیم و شناخت دقیقی از چرایی و چگونگی این فرایند داشته باشیم.
در مرحله بعدی، افراد و تیم‌های یک سازمان باید در فرایند تصمیم‌گیری و اجرا مشارکت همدلانه داشته باشند. این شامل اعمال تغییرات در ساختار سازمانی، ایجاد فرهنگ سازمانی جدید و توسعه مهارت‌ها و توانمندی‌های افراد می‌شود. بدنه هر سازمان در روند تحول آن سازمان نقش تعیین‌کننده خواهد داشت و این‌گونه نیست که ما بتوانیم بدون تغییر در نگرش‌ها و فرهنگ سازمانی و شخصی هر‌کدام از اعضای سازمان، فارغ از میزان نقش آنها در سازمان، به موفقیت در مسیر این تحول برسیم و از همین رو است که آموزش و اطلاع‌رسانی نیز از جوانب اساسی پیاده‌سازی مدیریت تحول است. تعامل پویا با کارکنان، تشویق به شرکت فعال در فرایند تحول و ایجاد انگیزه برای تغییر از‌جمله اقداماتی بوده است که ما تلاش کرده‌ایم در این پروسه داشته باشیم و شاید همین عوامل بوده است که ما مخالفت‌های حداقلی در سازمان خود با این تحولات داشته‌ایم. تغییر، ایجاد یا توسعه بدون فرهنگ‌سازی امکان‌پذیر نیست، اما غافل از این هم نباشیم که خاستگاه این تحول بدنه اجتماعی است. بنابراین آنچه خاستگاه عمومی داشته باشد، قاعدتا با حداقل مخالفت عمومی روبه‌رو خواهد بود و چالش اصلی این فرایند نرم‌افزاری نخواهد بود، بلکه طی تجربه شخصی و سازمانی من، آنچه به‌عنوان چالش اصلی مدیریت تحول می‌تواند منجر به کاهش سرعت نیل به هدف شود، سخت‌افزاری و در واقع عدم وجود بستر و زیرساختهای مناسب برای این مهم است.
چالشی که این روزها تیپاکس را درگیر کرده است، چیست؟
تیپاکس سعی دارد از همتاهای جهانی خودش عقب نماند و بتواند پست را با نیازها و سرویس‌‌های آنلاین هماهنگ کند. اما یک چالش بزرگ این است که در کشور ما زیرساختهای مدرن وجود ندارد و از طرف دیگر تحریم باعث انزوای ایران در بازارهای جهانی شده است. این روزها که فشارهای تحریمی تشدید شده، ما نمی‌توانیم مثل سال‌های گذشته زیرساختهای سخت‌افزاری مورد نیازمان را وارد کنیم و امکان تجهیز هاب‌های مکانیزه را حتی شبیه هاب اول خودمان نداریم و نمی‌توانیم از تکنولوژی روز دنیا استفاده کنیم. از نظر نرم‌افزاری هم تلاش می‌کنیم تا با شرکت‌هایی مثل لجستیک‌بازار از دنیا عقب نمانیم و در احد امکان یک شرکت پست به‌روز و مدرن باشیم.
تیپاکس از شرکتهای پست سنتی سریع‌تر است؟
البته که سریع‌تر است.
چطور توانسته سریع‌تر باشد؟
خوب ما بسیاری از فرایندهای پستی را مکانیزه کردیم و در واقع بسیاری از عملیات پستی ما بدون دخالت انسان و با روبات‌ها انجام می‌شود.
این عملیات مکانیزه در فرایندهای مدیریت و توزیع، باعث افزایش سرعت گردش مرسوله‌ها شده است. ضمن اینکه ما برای کمک به بهبود فرایند توزیع محمولهها، ردیابی هوشمند ایجاد کردیم تا با بهینه‌سازی فرایند lastmile که در دنیا هم برای شرکتهای پستی از اهمیت بالایی برخوردار است، سطح خدمات‌مان را به مشتریان بهبود بدهیم. در واقع باید بگویم که افزایش کیفیت خدمات به مشتریان، برای تیپاکس اهمیت زیادی دارد.
ضمن اینکه ما توجه ویژه به SLA (service level (agreement تلاش کردیم تعهد به مشتریان را به بهترین شکل ممکن پاسخ بدهیم. همکاران ما همواره در حال رصد SLA ما هستند، در واقع مهندسی لجستیک در شرکت ما در حال بررسی فرایندها هستند تا با ایجاد یک شبکه زنده بتوانیم در مسیر خدمات به همراهان تیپاکس قدم برداریم.
کمی بیشتر درباره نحوه رهگیری بسته‌‌های پستی توضیح بدهید.
ما در تیپاکس سیستم ردیابی پیشرفته‌ای را توسعه داده‌ایم تا مشتریان بتوانند به طور دقیق مسیر سفارشات خود را پیگیری کنند. این امکانات بیشترین شفافیت را برای مشتریان ایجاد می‌کند. ما با سیستم track & trace خود در سایت تیپاکس امکان رهگیری بسته‌ها را به مشتریان داده‌ایم و در حال به‌روزرسانی اپلیکیشن Mytipax هستیم که در آن ویژگی نوتیفیکیشن مرحله‌ای و چت آنلاین را برای مشتریان فراهم کرده‌ایم. علاوه‌بر‌آن امور مشتریان ما با شماره 8457 پاسخ‌گوی خانواده تیپاکس است. در واقع ما به صورت مداوم تلاش می‌کنیم تا سطح پاسخ‌گویی را افزایش دهیم و سطح نارضایتی از خدمات‌مان را کم کنیم. باید تأکید کنم که شبکه اصلی را پنج شرکت تیپاکس، تی‌هاب، تمکو، تی‌نکست و تی‌پی‌ایکس تشکیل می‌دهند که در این شبکه شرکتهای تی‌نکست و تی‌پی‌ایکس در‌حال‌حاضر در شبکه تهران حضور دارند؛ اما با توجه به کارکرد و لزوم حضورشان در تلاش هستیم تا خدمات این شرکت‌ها در سطح کشوری را نیز گسترش دهیم. این را هم اضافه کنم که ما تلاش کردیم با افزایش چابکی و تفکیک خدمات‌مان سطح گستردگی خدمات خود را معطوف به یک سازمان گسترده نکنیم تا انعطاف‌پذیری بیشتری در مجموعه داشته باشیم. ما با بهینه‌سازی فرایندها و بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته، هزینههای عملیاتی را هم کم کرده‌ایم و بهره‌وری را افزایش می‌دهیم.
موضوعی که گاهی برندهای بزرگ کشور با آن مواجه هستند، افشای اطلاعات خصوصی مشتریان است. تیپاکس برای حفاظت از دادههای مشتریان چه قدمی برداشته است؟
ما استانداردها و پروتکل‌های امنیتی پیشرفته‌ای را در مجموعه‌مان اجرا کردیم و حفاظت از اطلاعات مشتریان از‌جمله اولویت‌های مهم ما است. همچنین پرسنل تیپاکس در زمینه امنیت اطلاعات مشتریان آموزش دیده‌اند و همه اطلاعات مشتریان برای ما محرمانه باقی خواهد ماند و من این اطمینان را به مشتریان عزیزمان می‌دهم که ما به‌عنوان یک شرکت خصوصی به امنیت کاربران‌مان وفادار مانده‌ایم و این جزء مهم‌ترین تعهدات ما به مشتریان‌مان است.
این روزها زیاد از هوش مصنوعی و اینترنت اشیا می‌شنویم. این فناوری‌ها در بخش پست ایران جایگاهی دارند؟
البته شرکتهای پستی جهان از این فناوری‌ها دور نبوده‌اند و در ایران هم تیپاکس به دنبال آن است که با هوش مصنوعی به بهبود مسیرها و زمان‌بندی تحویل مرسوله برسد؛ ضمن اینکه اینترنت اشیا یا IoT هم برای ردیابی دقیق محمولهها و تولید دادههای مفید برای بهبود فرایندهای توزیع کاربرد دارد. ما با تأسیس شرکت جابار که خدمات لاکر هوشمند را انجام می‌دهد، در مسیر نسل بعدی خدمات لجستیکی قرار گرفته‌ایم و تلاش می‌کنیم تا با همگام‌شدن با تکنولوژی روز دنیا سطح خدمات‌مان را به‌روز کنیم.
یعنی تیپاکس اصلا تأخیر ندارد؟
هیچ برند پستی نه در ایران؛ بلکه در جهان نمی‌تواند چنین ادعایی داشته باشد.
همان‌طور که عرض کردم، همکاران ما مدام عملیات خدمات‌رسانی را به صورت زنده رصد می‌کنند و تلاش می‌کنند تا فرایند تحویل مرسوله به بهترین شکل انجام شود؛ اما گاهی اختلال‌های بیرونی در این مسیر رخ می‌دهد که خارج از توانایی ما و فرایندهای ماست. اگرچه ما در حال تلاش برای از‌بین‌بردن این موانع هستیم؛ اما این مسئله همکاری نهادهای مختلفی از دولت و حاکمیت را نیاز دارد که این فرایند هم چندان ساده نیست.
با این حال در تیپاکس واحدهای عملیاتی تعریف شده‌اند که داده‌ها را تحلیل دقیق می‌کنند و مسیرها را بهینه‌سازی می‌کنند و با زمان‌بندی تحویل، سعی دارند که تأخیرها را کاهش بدهند و خدمات پستی را بهبود بدهند. به جز این ما راهکارهایی داریم تا در برابر نوسانات ترافیک جاده‌ای و فصلی انعطاف‌پذیری بیشتری داشته باشیم.
چند بار به بهینه‌سازی مسیر با استفاده از داده اشاره کردید. این یعنی دقیقا چه کاری انجام می‌دهید؟
ما با یک شبکه پولیگن‌محور، دادههای منطقه‌ای را جمع‌آوری کردیم و برای بهبود خدمات استفاده می‌کنیم. امروز مشتریان ما می‌توانند از خدمات آدرسینگ استفاده کنند و با امکان پین‌‌کردن آدرس‌شان دقت دادههای ما را بالا ببرند. این در آینده به ایجاد اطلاعات مسیر کمک می‌کند و باعث می‌شود به تحلیل دقیق داده‌ها و بهینه‌سازی مسیرها، کارایی در توزیع محمولات و کاهش هزینه‌ها می‌شود.
دلیل ظهور قارچ‌گونه پیک‌‌های موتوری و… در واقع پست غیررسمی چیست؟
ما در بازار پستی با قوانین مدون روبه‌رو نیستیم و شاهد حضور و ظهور سازمان‌های کوچکی هستیم که بدون رعایت قوانین خدمات می‌دهند؛ با این حال خانواده فاخر، شرکت پست اول را به‌عنوان اولین اپراتور پستی کشور ایجاد کرده است که به‌عنوان یک رگولاتور پستی فعالیت می‌کند؛ ولی نبود التزام برای پایبندی به این قوانین منجر به افزایش شرکت‌هایی می‌شود که یا خدمات اصلی لجستیکی ندارند یا با فرایندهای خدمات لجستیکی آشنایی کامل ندارند؛ اما به هر حال ما به‌عنوان بزرگ‌ترین و اولین پست خصوصی کشور دنبال بالا‌بردن استانداردهای پست در کشور هستیم. ما با تحلیل بازار و خدمات نوآورانه، سعی می‌کنیم مشتریان جدید را جلب کنیم و بازارمان را گسترش دهیم. در ضمن استراتژی‌های بازاریابی و همکاری با دیگر شرکت‌ها و تمرکززدایی خدمات هم نقش مهمی در توسعه بازار ما ایفا می‌کند.
و در آخر اینکه شما به‌عنوان برندی که انتخاب کردید، ۶۳ سال سرمایه‌تان را در ایران نگه دارید، آینده اقتصاد کشور را چگونه می‌بینید؟
گرچه آینده متأثر از امروز است؛ اما نمی‌توان به طور قطع درباره آینده با توجه به وضع موجود سخن گفت؛ زیرا تاریخ نشان داده است که فضای اجتماعی و اقتصادی کشورها گاهی دستخوش تحولاتی می‌شود که همه پیش‌بینی‌ها را از بین می‌برد؛ اما حقیقت آن است که شرایط کنونی اقتصاد ایران به خاطر تأثیرات شرایط بین‌المللی و همچنین تصمیمات داخلی دارای ثبات نیست و این کار را برای بازیگران اقتصاد ایران سخت می‌کند؛ به‌علاوه وضعیت اقتصاد عمومی و اجتماعی به گونه‌ای است که امکان تحقق برنامه‌ریزی‌های کسب‌وکاری را سخت کرده است؛ به‌ویژه در حوزه خدمات عمومی که رابطه مستقیم با شرایط اقتصادی عمومی دارد و اگر واقع‌بینانه بخواهیم نگاه کنیم، تصور قرارگرفتن در مسیر رشد برای ایران دشوار است؛ اما نمی‌توان تلاش‌های فعالان حوزه اقتصاد در سال‌های اخیر را برای رشد اقتصادی کشور نادیده گرفت و به آینده ناامید بود؛ اما آنچه بیش‌از‌این موجب امیدواری من به آینده ایران است، وجود نسلی است که می‌تواند فارغ از آنچه تاکنون بوده است، تخصص و تجربه را چاشنی تلاش خود کند و آینده‌ای درخشان برای ایران رقم بزند. ما در سال‌های اخیر پیشرفت کرده‌ایم؛ اما این پیشرفت یک صعود ارگانیک بوده که برآمده از توانایی‌های جوانان متخصص ما بوده است.
به یقین زمینه‌سازی مناسب برای نگهداشت این سرمایه انسانی و فراهم‌آوردن زمینه‌های حضور و ظهور این نسل می‌تواند متضمن آینده‌ای درخشان برای ایران باشد. همچنین اطمینان‌نداشتن به کسب‌وکارهای خصوصی و بزرگ‌شدن روزبه‌روز بدنه دولت و حضور سایه مدام آن بر اقتصادهای خرد و کلان چالشی جدی برای ترسیم آینده‌ای موفق در ایران است
