در حاشیه هشتمین نمایشگاه حمل‌ونقل، لجستیک و صنایع وابسته، پنل تخصصی «استارتاپ‌ها، بازوی توسعه لجستیک» با حضور مدیران عامل استارتاپ‌های آپتایم و تاپین برگزار شد. در این پنل که راهبر آن عباس عین‌علی سردبیر نقل حمل بود و به میزبانی شرکت ادمیرال لجستیک برگزار می‌شد، چالش‌ها، فرصت‌ها و راهکارهای بهره‌برداری از فناوری در صنعت لجستیک مورد بررسی قرار گرفت.
در پنل «استارتاپ‌ها، بازوی توسعه لجستیک»، محمدجواد اتابکی، مدیرعامل آپتایم و مهرداد ملک محمدی، مدیرعامل تاپین، به اهمیت فناوری در بهبود فرایندهای لجستیکی و چالش‌های موجود در راه تحول دیجیتال در این صنعت اشاره کردند.
تحول در صنعت لجستیک با بهره‌گیری از فناوری
محمدجواد اتابکی، مدیرعامل آپتایم که یکی از استارتاپ‌های فناور در حوزه لجستیک است، با اشاره به چالش‌هایی که در مسیر بهره‌برداری از فناوری در صنعت لجستیک وجود دارد، گفت: «هر قسمت از زنجیره ارزش لجستیک که می‌تواند با کمک فناوری بهره‌وری بیشتری پیدا کند، باید هدف‌گذاری شود.» اتابکی توضیح داد که آپتایم پس از آن‌که در سال ۱۳۹۸ مورد توجه گروه سرمایه‌گذاری دیجی‌کالا قرار گرفت و عضوی از دیجی‌نکست شد که بازوی سرمایه‌گذاری و نوآوری دیجی‌کالاست، توانست رشد چشمگیری را تجربه کند.
اتابکی، سرمایه‌گذاری را یکی از ارکان اصلی در توسعه نوآوری و فناوری دانست و گفت که آپتایم پس از سرمایه‌گذاری دیجی‌کالا توانست دامنه فعالیت‌هایش را گسترش دهد. مدیرعامل آپتایم افزود: «در شرایط تحریمی، استفاده از نرم‌افزارهای بهینه‌سازی فرایندها می‌تواند ۳۰ تا ۴۰ درصد هزینه‌ها را کاهش دهد و چابکی و بهره‌وری بالاتری را در پی داشته است.»
به گفته اتابکی، شرکت‌های بزرگ مانند اوبر و آمازون در شرایط مشابه توانسته‌اند با هزینه‌های کم و بهره‌وری بالا، به موفقیت‌های بزرگی دست یابند. او گفت که این موضوع در ایران نیز قابل پیاده‌سازی است و می‌تواند به افزایش درآمد کمک کند.
چالش‌های فرهنگی در پذیرش فناوری در صنعت لجستیک
مهرداد ملک محمدی، مدیرعامل تاپین در این به‌طور خاص به فرهنگ استارتاپی و چالش‌هایی که در پذیرش این فرهنگ در صنایع سنتی مانند لجستیک وجود دارد، اشاره کرد. او معتقد است که ایجاد همکاری و تعامل با شرکت‌های استارتاپی یکی از گام‌های ضروری برای تحول در صنعت لجستیک است. او افزود: «در سیستم‌های بزرگ لجستیکی، فرهنگ استارتاپی کاربرد زیادی ندارد چون نمی‌توان آن را به راحتی مدیریت کرد، اما همکاری با استارتاپ‌ها در قالب پروژه‌های کوچک می‌تواند مؤثر باشد.»
او همچنین از لزوم آموزش فرهنگ همکاری با استارتاپ‌ها برای شرکت‌های بزرگ گفت. به گفته مدیرعامل تاپین، وقتی شرکت‌های بزرگ تعامل با شرکت‌های کوچک نوآور را بیاموزند می‌توانند به توسعه و رشد نوآوری در هر صنعتی کمک کنند. این امر در صنعت لجستیک نیز صادق است و در صورت همکاری‌های نوآورانه میان شرکت‌های استارتاپی و شرکت‌های بزرگ حوزه حمل‌ونقل و لجستیک، می‌توان نسبت به آینده‌ی این صنعت امیدوارتر و شاهد رشد و تحول نوآوری در صنعت لجستیک بود.
پذیرش فناوری در صنعت لجستیک مساوی است با بهره‌وری بیشتر
یکی از مسائلی که در تحول دیجیتال در صنعت لجستیک مورد بررسی قرار می‌گیرد، پذیرش فناوری و به‌ویژه استفاده از نرم‌افزارهای بهینه‌سازی فرایندهاست. اتابکی در این زمینه گفت: «بدون زیرساخت‌های فناوری و نرم‌افزارهای مناسب، امکان بهینه‌سازی فرایندها و افزایش راندمان در صنعت لجستیک وجود ندارد.» به گفته او، برای ماندگاری کسب‌وکارها و رقابت در بازار، باید شرکای فناوری‌محور گردهم جمع شوند. در صورتی که شرکت‌های مختلف در هر صنعتی بتوانند شریکی فناوری‌محور داشته باشند، می‌توانند در برابر چالش‌های موجود مقاومت کنند و به سادگی در برابر مشکلات سر خم نکنند.
همکاری با شرکت‌های دولتی و زیرساخت‌های موجود
مهرداد ملک محمدی، در ادامه صحبت‌های خود در این پنل به همکاری‌های موثر با شرکت‌های دولتی مانند شرکت ملی پست اشاره کرد و افزود: «این همکاری‌ها برای توسعه زیرساخت‌ها و شبکه حمل‌ونقل بسیار مهم هستند.»
او با اشاره به دوران پاندمی کرونا خاطرنشان کرد: «در دوران کرونا، فعالیت شرکت‌های لجستیکی پررنگ‌تر شده بود. در آن زمان بود که ۴۰ هزار کسب‌وکار خدمات‌دهنده به کسب‌وکارهای آنلاین در این زمینه فعال شدند که همین مسئله نشان‌دهنده ظرفیت و پتانسیل بالای صنعت حمل‌ونقل در ایران است.»
ملک محمدی همچنین تاکید کرد که در شرایط کنونی، صنعت لجستیک به‌ویژه در بخش حمل خرده‌بار، نیازمند زیرساخت‌های مناسب است. مدیرعامل تاپین، استفاده از فناوری‌های نوین را برای افزایش راندمان در حوزه لجستیک ضروری دانست. او همچنین توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی را گامی مهم در این راستا عنوان کرد.
نگاهی به آینده لجستیک و چالش‌های پیش‌رو
در بخش دیگری از پنل «استارتاپ‌ها، بازوی توسعه لجستیک»، مدیرعامل آپتایم و مدیرعامل تاپین به چالش‌های اساسی صنعت لجستیک در ایران اشاره کردند. اتابکی، در این بخش توضیح داد که صنعت لجستیک در ایران با چالش‌های هزینه‌ای زیادی روبه‌رو است و وابستگی به مصرف سوخت و هزینه‌های بالا، یکی از مشکلات اساسی این صنعت به شمار می‌رود. او تأکید کرد که فناوری می‌تواند در کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری در این بخش کمک زیادی کند.
ملک محمدی نیز به وضعیت زیرساخت‌های لجستیکی در کشور اشاره کرد و افزود: «نبود فرهنگ و راهکارهای مناسب برای همکاری بین شرکت‌های لجستیکی یکی از مهم‌ترین چالش‌های این صنعت است. به‌نظر من، صنعت لجستیک هنوز به‌عنوان یک علم در نظر گرفته نمی‌شود و این مشکل می‌تواند موجب عدم پذیرش تغییرات و نوآوری‌ها در این بخش شود.»
در نهایت، حاضران در این پنل بار دیگر بر پذیرش فناوری تاکید کردند و گفتند که ایجاد همکاری‌های بیشتر میان استارتاپ‌ها و شرکت‌های بزرگ می‌تواند به تحول صنعت لجستیک کمک کند. همچنین در این پنل تاکید شد که برای ماندگاری و رشد کسب‌وکارها در صنعت لجستیک، باید زیرساخت‌های فناورانه را توسعه داد، از نرم‌افزارهای بهینه‌سازی فرایندها کمک گرفت و همکاری‌های مؤثری را با شرکت‌های دولتی و بخش‌های مختلف آغاز کرد.
