ارتباطات و روابط‌عمومی را می‌توان کلید رشد هر سازمان دانست. راحیل موسی‌زاده، مسئول روابط‌عمومی قطاربار در یادداشتی اختصاصی برای نقل حمل به مناسبت هفته روابط‌عمومی به اهمیت ارتباطات درون‌سازمانی و برون‌سازمانی در صنعت لجستیک پرداخته است. او معتقد است برندسازی در صنعت لجستیک تفاوت‌های بسیاری با سایر صنایع دارد و ایجاد مزیت رقابتی، یکی از وظایف روابط‌عمومی در سازمان‌های فعال در صنعت حمل‌ونقل و لجستیک است. در ادامه یادداشت مسئول روابط‌عمومی شرکت پیشتاز راه‌وشهر (قطاربار) را می‌خوانید.
در عصر تحولات پرشتاب اقتصادی و فنی، سازمان‌ها بیش از هر زمان دیگر نیازمند ارتباط مؤثر، شفاف و برنامه‌ریزی‌شده هستند. روابط عمومی، به‌عنوان قلب تپنده ارتباطات سازمانی، نقشی فراتر از اطلاع‌رسانی صرف دارد. در صنعت لجستیک، به‌ویژه در بخش حمل ریلی خرده‌بار که توسط قطاربار ارائه می‌شود، روابط عمومی یکی از ارکان حیاتی در مسیر توسعه پایدار و رقابت‌پذیری است.
ارتباطات درون‌سازمانی، شالوده هماهنگی، کارآمدی و افزایش بهره‌وری است. شرکت‌های فعال در حمل خرده‌بار، ساختاری چندلایه دارند که شامل واحدهای عملیاتی، فنی، برنامه‌ریزی، پشتیبانی، فروش و خدمات مشتریان می‌شود. این شرکت‌ها نیازمند سیستمی منسجم برای توزیع روان، دقیق و به‌موقع اطلاعات در میان واحدهای مختلف سازمان هستند. روابط عمومی، با ایجاد بسترهای ارتباطی شفاف، نقش واسطه‌گری را برای مدیریت ارشد، کارکنان و حتی شرکای خارجی ایفا می‌کند. ایجاد و تقویت فرهنگ سازمانی مشترک، انتقال اهداف و استراتژی‌ها به کارکنان، و دریافت بازخوردهای سازنده از پایین به بالا، از وظایف کلیدی این واحد است.
روابط عمومی در قطاربار، تنها محدود به ارتباطات داخلی نیست، بلکه مسئولیت سنگینی در مدیریت ارتباط با طیف وسیعی از ذی‌نفعان بیرونی برعهده دارد. از مشتریان عمده و صاحبان کالا گرفته تا شرکت‌های همکار، نهادهای دولتی، رسانه‌ها و حتی افکار عمومی، همگی به‌نوعی تحت تأثیر عملکرد ارتباطی سازمان قرار دارند. در این راستا، روابط عمومی باید با استفاده از ابزارهای نوین اطلاع‌رسانی، تولید محتوای هدفمند، حضور مؤثر در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، و برگزاری رویدادهای حرفه‌ای، تصویر مثبتی از سازمان را در ذهن مخاطبان شکل دهد.
برندسازی در صنعت لجستیک تفاوت‌های اساسی با دیگر صنایع دارد. مشتریان این صنعت غالباً حرفه‌ای، ریسک‌گریز و به‌شدت وابسته به دقت، سرعت و کیفیت خدمات هستند. بنابراین، روابط عمومی باید توانایی انتقال مزیت‌های رقابتی شرکت را به‌صورت دقیق و تخصصی داشته باشد. در قطاربار، یکی از مأموریت‌های اصلی روابط عمومی، تثبیت موقعیت شرکت به‌عنوان یک ارائه‌دهنده قابل‌اعتماد، پایدار و نوآور در حمل ریلی خرده‌بار است. این مأموریت از طریق تدوین استراتژی‌های ارتباطی منسجم، مستندسازی موفقیت‌ها، پاسخ‌گویی شفاف به انتقادات و بحران‌ها، و ایجاد اعتماد پایدار با مشتریان و شرکا دنبال می‌شود.
یکی از تفاوت‌های مهم روابط عمومی در صنعت لجستیک نسبت به صنایع مصرف‌محور، نوع و ماهیت مخاطبان است. در صنایع تولیدی یا خدماتی، روابط عمومی غالباً با مشتری نهایی و عمومی سروکار دارد؛ اما در لجستیک، مخاطبان متخصص هستند و توقع بالایی از دقت فنی، درک زنجیره تأمین، و پاسخ‌گویی سریع دارند. بنابراین، زبان و محتوای ارتباطی باید فنی‌تر، دقیق‌تر و مبتنی بر داده‌های واقعی باشد.
افزون بر این، تأخیر در اطلاع‌رسانی یا ارائه اطلاعات نادرست، می‌تواند تبعاتی چون اختلال در زنجیره تأمین، کاهش اعتماد مشتری و حتی زیان مالی مستقیم به همراه داشته باشد. در نتیجه، روابط عمومی در این صنعت باید از سرعت عمل بالا، درک عمیق از فرآیندهای عملیاتی، و مهارت در مدیریت بحران برخوردار باشد. وجود سیستم‌های اطلاع‌رسانی هوشمند و به‌روز، همکاری نزدیک با واحدهای عملیات و فناوری اطلاعات، و توانایی رصد لحظه‌ای رویدادها، برای یک روابط عمومی موفق در حوزه لجستیک ضروری است.
با نگاهی دقیق‌تر به نقش روابط عمومی در شرکت‌های لجستیکی مانند قطاربار، درمی‌یابیم که این واحد، صرفاً یک نهاد اجرایی نیست، بلکه بازوی راهبردی سازمان در تحقق اهداف کلان است. تدوین سیاست‌های ارتباطی در هماهنگی با اهداف استراتژیک، مدیریت اعتبار سازمان، پیگیری رضایت ذی‌نفعان و ایفای نقش در مدیریت دانش سازمانی، از جمله مسئولیت‌هایی است که واحد روابط عمومی بر عهده دارد.
همچنین، در دنیای دیجیتال امروز، روابط عمومی می‌تواند از داده‌های ارتباطی برای تحلیل رفتار مشتری، شناسایی فرصت‌های رشد، و حتی پیش‌بینی ریسک‌های احتمالی بهره ببرد. ارتباط بین روابط عمومی و داده‌محوری، یکی از تحولات نوین این حوزه است که در صنعت لجستیک، پتانسیل بالایی برای ارزش‌آفرینی دارد.
در نهایت، باید اذعان کرد که روابط عمومی در صنعت لجستیک ریلی، نقشی فراتر از تبلیغات یا گزارش‌دهی دارد. این واحد، پل ارتباطی میان سازمان و محیط بیرونی، هماهنگ‌کننده فعالیت‌های داخلی، و حافظ اعتماد عمومی به برند است. برای قطاربار، که به‌دنبال ارتقاء جایگاه خود در زنجیره تأمین ملی و منطقه‌ای است، تقویت روابط عمومی، نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت راهبردی است. ارتباط مؤثر، هوشمند و هدفمند، رمز پیشرفت پایدار در دنیای پیچیده لجستیک امروز است.
