هومن پشنگیان، مدیرعامل هلدینگ دکا، در بیستمین کنفرانس بین‌المللی مهندسی صنایع که با محوریت «راهکارهای مهندسی صنایع برای رفع ناترازی‌ها» در دانشگاه علم و صنعت برگزار شد، بر لزوم بازنگری اساسی در ساختار لجستیک کشور تاکید کرد و گفت: «هرجا که صنعت و دانشگاه در کنار هم قرار گرفته‌اند، تفاوت‌های اثرگذاری شکل گرفته است.»
او در میزگرد تخصصی «بررسی سند آمایش مراکز لجستیک ایران» با موضوع «نقش مراکز لجستیک در رفع ناترازی انرژی» با اظهار نگرانی از وضعیت نامناسب شاخص جهانی عملکرد لجستیک (LPI) ایران افزود: «ایران در گزارش سال ۲۰۲۳ بانک جهانی، از میان ۱۳۸ کشور، در رتبه ۱۲۳ قرار گرفته است؛ در حالی که تنها پنج سال پیش در سال ۲۰۱۸، رتبه کشور ۶۵ بود. این به معنای یک سقوط آزاد و زنگ خطری جدی برای نظام لجستیکی ایران است.»
پشنگیان، با اشاره به اینکه شاخص LPI شامل شش مؤلفه گمرک، زیرساخت، حمل‌ونقل بین‌المللی، قابلیت ردیابی، تحویل به‌موقع و کیفیت خدمات لجستیکی می‌شود؛ خاطر نشان کرد که ایران در شاخص کیفیت خدمات و شایستگی‌های لجستیکی وضعیت بسیار نامطلوبی دارد.
مدیرعامل هلدینگ دکا همچنین خاطرنشان کرد که لجستیک ایران به یک نهاد متولی واحد نیاز دارد. او در این‌باره گفت: «برای رسیدن یک محموله ترانزیتی از یک مبدأ به یک مقصد، حدود ۱۷ ارگان، وزارتخانه و متولی از جمله گمرک، اداره استاندارد، راهداری و وزارتخانه‌های مختلف دخیل هستند. با این بروکراسی آیا می‌توان تجارت جهانی با Transit Time پایین و کیفیت بالا ارایه داد؟ ما جغرافیای بی‌نظیری از نظر دسترسی به کریدورها داریم، اما متاسفانه کشورهای دیگر درحال دور زدن کریدورهای ایران و شکل دادن کریدورهای خود هستند، درحالی که بسیاری کشورها آرزوی داشتن چنین کریدورهای ترانزیتی را دارند.»
پشنگیان در ادامه صحبت‌های خود به اقدامات انجام‌شده در هلدینگ دکا اشاره کرد و گفت: «در هلدینگ دکا از ابتدا به دنبال ایجاد یک زنجیره ارزش لجستیک برای صنایع مختلف بودیم که کار دشواری بود اما با تشکیل شرکت‌های تخصصی این موضوع را عملی کردیم. درحال حاضر در صنایع مختلف از جمله لوازم خانگی، پتروشیمی، نفت و گاز، ساختمان و … خدمات لجستیکی را ارایه می‌دهیم. با تشکیل این زنجیره واحد، بسیاری از هزینه‌ها مدیریت شد و بحث ترانزیت‌تایم(مدت‌زمان حمل کالا) کاهش یافت.»
او افزود: «ایجاد این زنجیره باعث مدیریت بهتر هزینه‌ها و کاهش زمان ترانزیت شده است، اما در سطح ملی، نبود زیرساخت‌های حمایتی و تسهیلگری مانع از توسعه پایدار لجستیک در ایران می‌شود.»
پشنگیان با بیان اینکه نبود زیرساخت‌های اولیه مانند تیرپارک‌های استاندارد یکی دیگر از مشکلات اساسی لجستیک در ایران است، گفت: «ترکیه با ایجاد حدود ۱۰۰ تیرپارک استاندارد، خدمات مناسبی به رانندگان و شرکت‌های حمل‌ونقل ارائه می‌دهد. اما در ایران، هنوز تیرپارک واقعی وجود ندارد و سرمایه‌گذاران در این حوزه با بروکراسی فرساینده مواجه می‌شوند. در نهایت هم، نرخ بازگشت سرمایه پایین باعث می‌شود سرمایه‌گذاری توجیه اقتصادی نداشته باشد.»
او همچنین نسبت به مهاجرت نخبگان و کمبود نیروی متخصص اظهار نگرانی کرد و افزود: «ضعف در فناوری، فقدان زیرساخت‌های دیجیتال، و مهاجرت نیروی انسانی متخصص به کمپانی‌های بزرگ جهانی، از چالش‌های جدی آینده صنعت لجستیک ایران است. اگر چاره‌اندیشی نکنیم، هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین به‌جای فرصتی برای توسعه، به تهدیدی برای باقی‌ماندن در رقابت جهانی تبدیل خواهند شد.»
مدیرعامل هلدینگ دکا در پایان صحبت‌های خود درباره آینده لجستیک و ترانزیت ایران گفت: «در بهترین حالت به سالانه ۲۰ میلیون تن ترانزیت در کشور دست یافته‌ایم، درحالی که در برنامه هفتم توسعه صحبت از ۴۰ میلیون تن بوده است. همچنین شبکه ریلی سالانه بین ۱.۵ تا ۲ میلیون تن خدمات ترانزیت را پوشش می‌دهد؛ به این معنا که تقریباً ۱۰ درصد از ترانزیت کل کشور توسط شبکه ریلی انجام می‌شود. فاصله‌ای که بین خدمات جاده‌ای و خدمات ریلی وجود دارد و مشکلات زیرساختی موجود، نشان‌دهنده همان ناترازی‌ها هست که حاکمیت باید بیشتر بر آن تمرکز کند.»
