تجارت الکترونیک در سال‌های اخیر رشد قابل توجه‌ای داشته و همین مسئله، باعث افزایش نیاز به پست و لجستیک قدرتمند در کشور شده است. در گفت‌وگو با فرهاد محمدی، مدیرکل بازاریابی و فروش شرکت ملی پست، به موضوع ترافیک پستی در چهار ماه نخست سال ۱۴۰۴ و اقدامات شرکت ملی پست در زمینه هوشمندسازی و توسعه تجارت الکترونیک پرداخته‌ایم. در ادامه، گفت‌وگوی اختصاصی نقل حمل با مدیرکل بازاریابی و فروش شرکت ملی پست را می‌خوانید.
آقای محمدی، با توجه به تاکید مدیرعامل شرکت ملی پست در زمینه هوشمندسازی و تحول دیجیتال، وضعیت مرسولات پستی در چهار ماه نخست سال ۱۴۰۴ نسبت به مدت مشابه در سال قبل چه تغییری کرده است؟
در ۴ ماهه نخست سال جاری، ترافیک کل شرکت پست، ۹۱ میلیون فقره بوده است. طبق آمارهای ما، نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۲ درصدی را در بخش ترافیک پستی شاهد بوده‌ایم که از این میان، سهم ترافیکی بسته‌ها ۶۰ درصد و سهم نامه‌ها ۴۰ درصد بوده است.
سرویس تجارت الکترونیک شرکت ملی پست در این مدت با ۵/۵میلیون سفارش، نسبت به مدت مشابه در سال گذشته ۲ درصد رشد داشته است. در حوزه کانال‌های فروش بیشترین سهم ترافیک باجه‌ای و بیشترین رشد، مربوط به دفاتر پستی دولتی بوده است. باجه های مجازی نیز روند رو به رشدی را در پیش گرفته‌اند
رشد تعداد مرسولات پستی در شهرهای مختلف کشور به چه صورت بوده و آیا توازنی در این رشد وجود داشته است؟ کدام استان‌ها بیشترین رشد و کدام استان‌ها کمترین رشد را داشته‌اند؟
با توجه به شرایط جغرافیایی، جمعیتی، توسعه یافتگی، نفوذ اینترنت و سایر پارامترهای تاثیرگذار در صنعت پست و لجستیک خرده‌فروشی، بدون تردید ترافیک مرسولات پستی در استان‌های مختلف، یکسان و مشخص نیست. معمولاً در ابتدای هرسال با مدنظر قرار دادن فاکتورهای تاثیرگذار و با نگاه به وضعیت ترافیک پستی استان‌ها در سنوات گذشته و با تدوین برنامه‌های آینده نگر، ترافیک پستی هر استان، پیش‌بینی و در نهایت به اداره‌ها ابلاغ می‌شود.
درباره این موضوع که کدام استان‌ها بیشترین و کمترین رشد را داشته‌اند، باید بگویم بیشترین افزایش ترافیکی در استان‌های تهران، کرمان و سمنان بوده است. همچنین، استان‌های چهار محال و بختیاری، مازندران و یزد، کمترین تغییرات را داشته‌اند. براساس آمارها، بیشترین سهم ترافیکی مرسولات پستی کماکان مربوط به استان تهران است.
جنگ ۱۲ روزه اسرائیل با ایران، چه تاثیری در حجم مرسولات پستی داشته است؟ به‌نظر شما اگر این جنگ رخ نمی‌داد، آمارها چه تغییری می‌کرد؟
متاسفانه جنگ ۱۲ روزه اثرات منفی بسیاری روی کسب‌وکارها و به تبع آن، کاهش ترافیک بسته‌های پستی داشته است. پیش‌بینی‌مان این بود که شاهد رشد ۸ تا ۱۰ درصدی باشیم اما این موضوع در صورتی محقق می‌شد که شرایط کشور عادی بود و جنگ تحمیلی رخ نمی‌داد.
به‌نظر شما بهره‌مندی از ابزارهای هوشمند، چه نقشی در افزایش تعداد مرسولات پستی داشته است؟
استفاده از سیستم‌های سورتینگ هوشمند با قابلیت وزن کردن و سنجش هوشمند ابعاد مرسولات پستی، به‌کارگیری ربات‌های تجزیه‌گر مرسولات، بهره‌مندی از لاکرهای هوشمند توزیع، طراحی و پیاده‌سازی چت‌بات هوشمند پستی در سکوهای شبکه‌های اجتماعی معتبر، همچنین، استفاده از کلان داده‌ها در تحلیل‌های فرایندی، کسب‌وکاری و شناخت رفتار مشتریان، تاثیرات بسیاری را در افزایش سرعت ارسال مرسولات، بهینه‌سازی فرایندها، کاهش هزینه‌های اجرایی و در نهایت افزایش کیفیت خدمات و بهبود تجربه مشتری داشته است.
در سال‌های اخیر، شاهد اقدامات مثبتی در بخش هوشمندسازی و استفاده از فناوری‌های نوین در مجموعه شرکت پست بوده‌ایم. ما با استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا و همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیانی که عضو مرکز نوآوری شرکت پست هستند، توانسته‌ایم بسیاری از فرایندهای سنتی و منسوخ شده را با جدیدترین فناوری‌ها، اصلاح، بهینه و جایگزین کنیم.
آیا شرکت ملی پست، برنامه‌ای برای بهبود خدمات در بخش تجارت الکترونیک دارد؟
ما با طراحی و ارائه خدمات نوین و توسعه کانال‌های فروش در حوزه تجارت الکترونیک، سعی داریم دسترسی مشتریان به خدمات پستی را افزایش دهیم. در حال حاضر، بسیاری از خدمات پستی در بستر پلتفرم‌ها، شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های موبایلی با شبکه بزرگی از کاربران، در دسترس مردم قرار دارد.
موضوع هوشمندسازی خدمات و فرایندها به‌ویژه در زمینه تجارت الکترونیک، یکی از رویکردهای مهم و از اهداف استراتژیک شرکت ملی پست در سال جاری است. با تغییر سبک زندگی مردم و شکل‌گیری عادات رفتاری تازه به‌خصوص در جوانان و نسل‌های جدید، همچنین رشد و نفوذ فناوری در کسب‌وکارها و زندگی روزمره مردم، شرکت ملی پست تصمیم گرفت خدمات خود را بر اساس نیاز بازار و مشتریان طراحی و به مشتریان ارائه کند.
بیش از دو دهه است که خدمات پستی و لجستیک خرده‌فروشی، به‌عنوان یکی از حلقه‌های اصلی سرویس تجارت الکترونیک توسط شرکت پست به فروشگاه‌های آنلاین ارائه می‌شود. در سال‌های اخیر تمام تلاش خود را معطوف به ارائه خدمات پستی در عرصه تجارت الکترونیک بین‌الملل کرده‌ایم و در این زمینه، اقدامات موثری را انجام داده‌ایم.
در سال گذشته، ارسال سفارشات ثبت شده روی سکوهای تجارت الکترونیک معتبر بومی به کشور روسیه را تجربه کردیم؛ در تلاش هستیم تا این خدمات را به سایر کشور‌ها از جمله افغانستان، عمان، عراق و … نیز توسعه دهیم. خوشبختانه، شرکت ملی پست در تجارت الکترونیک داخلی هم در حال حاضر به بیشتر آنلاین شاپ‌ها و کسبوکارهای تجارت اجتماعی (Social Commerce) خدمات پستی ارائه می‌کند.
