نمایشگاه پست و بستهبندی اروپا که به پست اکسپو نیز معروف است، یکی از مهمترین نمایشگاهها در زمینه پست، لجستیک و خردهفروشی است. پست اکسپو ۲۰۲۴ از تاریخ ۲۲ تا ۲۴ اکتبر در آمستردام برگزار شد و میزبان بیش از ۲۰۰شرکت فعال در صنعت پست و لجستیک بود. نوید صفوی، مدیرعامل چاپار، یکی از افراد شرکتکننده در این رویداد جهانی بود. به همین بهانه، درباره این نمایشگاه اختصاصی در صنعت پست و لجستیک با مدیرعامل چاپار گفتوگو کردیم که در ادامه آن را میخوانید.
آقای صفوی، نمایشگاه پست و بستهبندی اروپا در سال ۲۰۲۴، روی چه مباحثی تاکید داشت و کسبوکارهایی که در این نمایشگاه بودند، چه خدماتی را ارائه میدادند؟
این نمایشگاه روی موضوعات متعددی مانور میداد و دستاوردهای فعالان صنعت پست، لجستیک و خردهفروشی در آن ارائه میشد. تجارت الکترونیک و تحویل آخرین مایل یکی از مهمترین مباحث ارائهشده در این نمایشگاه بود. با توجه به رشد تجارت الکترونیکی سریع، موضوع تحویل کالا به مشتریان در آخرین مایل یکی از مهمترین مواردی بود که شرکتها روی آن تمرکز داشتند. در این نمایشگاه، جدیدترین نوع لاکرهای هوشمند رونمایی شدند؛ لاکرهایی که از فناوریهای نوینی مانند صفحه نمایش لمسی، اسکنر اثر انگشت یا کارت هوشمند استفاده میکردند.
خودکارسازی و هوش مصنوعی یکی دیگر از موضوعات ارائهشده در پست اکسپو امسال بود. استفاده از رباتها، پهپادها و هوش مصنوعی برای بهبود کارایی و کاهش هزینهها در صنعت پست و لجستیک یکی از موضوعات ارائهشده در این نمایشگاه بود. شرکتهایی که در این نمایشگاه حضور داشتند تلاش میکردند تا تجربه مشتریانشان را بهبود ببخشند. شرکتهای حاضر در این نمایشگاه به دنبال راههایی برای بهبود تجربه در روند ارسال و دریافت بستهها بودند و به همین خاطر از فناوریهای نوین برای ردیابی دقیق مرسولات، تحویل سریع و آسان و ایجاد کانالهای ارتباطی مؤثر استفاده کردند.
در این نمایشگاه چه نوآوریهایی در صنعت لجستیک به چشم میآمد؟
رباتیک و اتوماسیون انبارها، پهپادها برای تحویل کالا، اینترنت اشیا (IoT)، هوش مصنوعی و ماشین، بهینهسازی مسیرهای حملونقل و شفافیت در زنجیره تامین از نوآوریهای مطرح شده در این نمایشگاه بودند. شرکتهایی که از سراسر جهان در این نمایشگاه حضور داشتند، با استفاده از رباتها، وظایفی مانند بستهبندی و جابهجایی کالاها را انجام میدادند و سرعت و دقت در عملیات خود را افزایش میدادند.
استفاده از پهپادها برای تحویل بستههای کوچک در مناطق شهری و روستایی، یکی دیگر از نوآوریهای مطرحشده در این نمایشگاه بود. استفاده از حسگرها و دستگاههای متصل به اینترنت برای شناسایی دقیق بستهها در طول تأمین و نظارت بر شرایط محیطی آنها، استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی برای مرتبسازی و بهینهسازی مسیرهای حملونقل، استفاده از وسایل نقلیه برقی و هیبریدی با هدف کاهش انتشار آلایندهها در حملونقل کالاها، استفاده از الگوریتمهای بهینهسازی برای کاهش مصرف سوخت و کوتاه کردن مسیرهای حمل ونقل و ارائه اطلاعات دقیق و قابل ردیابی در مسیر حرکت کالاها به مشتریان، از دیگر نوآوریهای ارائه شده در این نمایشگاه هستند.
در پست اکسپو چه راهکارهایی در خصوص ارسال سریع کالا و توزیع درببهدرب کالا ارائه شد؟
سیستمهای مدیریت ناوگان، رباتهای تحویل دهنده، مراکز توزیع کوچک و محلی، قفسههای هوشمند و کمدهای خودکار و هابهای شهری، راهکارهایی بودند که در پست اکسپو مورد بررسی قرار گرفتند. شرکتهای حاضر در این نمایشگاه برای مدیریت ناوگان خودروها و بهینهسازی برنامهریزی تحویل از نرمافزارهای پیشرفته استفاده میکردند. رباتهای خودران نیز راهحل مناسبی برای تحویل بستهها در مناطق محدود مانند دانشگاهها، مجتمعهای مسکونی و پارکهای صنعتی است که در نمایشگاه پست و بستهبندی اروپا، نمونههای موفق آن را مشاهده کردیم.
در زمینه ارسال سریع کالا، ایجاد مراکز کوچک در مناطق مختلف شهری برای کاهش زمان تحویل و بهبود پاسخگویی به مشتریان یکی از راهکارهای نوین است. قفلهای هوشمند و کمدهای خودکار برای بستهبندی کالا در زمانی که مشتری در خانه نیست و ایجاد هابهای شهری برای جمعآوری و توزیع بستهها در مناطق شهری، به منظور کاهش ترافیک و مصرف هوا از دیگر موضوعات ارائهشده در پست اکسپو ۲۰۲۴ بودند.
بهنظر شما جای خالی کدام بخش از این نمایشگاه در نمایشگاهها و رویدادهای مشابه داخلی حس میشود؟
یکی از مسائلی که جای خالی آن را میتوان در نمایشگاههای داخلی حس کرد، توجه بیشتر به فناوریهای نوین است. اگر فعالان صنعت لجستیک بتوانند کارگاهها و نشستهای تخصصی را با موضوعات روز این صنعت برگزار کنند، یک قدم موثر را در این زمینه برداشتهاند.
افزایش همکاریهای بینالمللی از دیگر مواردی است که باید به آن توجه کنیم. با دعوت از شرکتهای بینالمللی برای حضور در نمایشگاههای تخصصی صنعت لجستیک و خردهفروشی میتوانیم فرصتهای همکاری بیشتری را ایجاد کنیم.
تفاوت در سطح توسعه فناوری و تاثیر آن بر نمایشگاههای لجستیک، بیش از دیگر موارد به چشم میآمد. نمایشگاههای بینالمللی در سطح بالایی از فناوری قراردارند و معمولاً بر روی فناوریهای پیشرفتهتر مانند هوش مصنوعی، رباتیک و اینترنت اشیا متمرکز هستند این در حالی است که در نمایشگاههای داخلی، سطح فناوریهای ارائهشده پایینتر است و کسبوکارها معمولاً روی فناوریهای سادهتر و قدیمیتر متمرکزند.
مهمترین تکنولوژی ارائهشده در این نمایشگاه از نظر شما چیست؟
هوش مصنوعی در دستگاههای سورتینگ، مهمترین فناوری ارائهشده در پست اکسپو ۲۰۲۴ بود. این فناوری، کاربردهایی چون تشخیص هوشمند بستهها و کنترل کیفیت دارد. هوش مصنوعی در دستگاههای سورتینگ با استفاده از الگوریتمهای بینایی ماشین، انواع مختلف بستهها، ابعاد، وزن و حتی محتویات احتمالی آنها را شناسایی میکنند. همچنین، با استفاده از هوش مصنوعی، میتوانیم کیفیت بستهبندی و محصولات را کنترل و از ارسال محصولات معیوب جلوگیری کنیم.
اگر بخواهم از مزایای استفاده از این فناوریها در دستگاههای سورتینگ بگویم، میتوانم به افزایش سرعت و دقت و کاهش هزینهها اشاره کردم. این فناوریها بهطور قابل توجهی سرعت و دقت عملیات سورتینگ را افزایش میدهند و با اتوماسیون فرایندها و بهینهسازی منابع، منجر به کاهش هزینههای عملیاتی میشوند.
دیگر فناوریهای ارائهشده در نمایشگاه پست اکسپو، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی بودند. این فناوریها میتوانند برای آموزش پرسنل در مورد نحوه کار با دستگاهها و حفظ ایمنی آنها به کار بروند. رباتهای انعطافپذیر که قادر به انجام وظایف مختلفی مانند جابهجایی کالا، چیدن قفسهها و بستهبندی با دقت و سرعت بالا هستند نیز از تکنولوژیهای نوین این نمایشگاه بودند.
با توجه به اینکه شما از نزدیک با دستاوردهای روز جهانی مواجه بودید، وضعیت صنعت لجستیک کشور را در قیاس با وضعیت فعلی در جهان چطور ارزیابی میکنید؟
تحریمهای اقتصادی علیه ایران به طور قابل توجهی بر صنعت لجستیک کشور تاثیر گذاشته است. این تحریمها، منجر به افزایش هزینههای حمل و نقل، محدودیت در دسترسی به فناوریهای جدید و ایجاد پیچیدگی در روابط تجاری با سایر کشورها شده است.
استفاده از فناوریهای نوین در صنعت لجستیک ایران نسبت به کشورهای پیشرو بسیار کمتر است و این موضوع باعث کاهش بهرهوری و افزایش هزینهها میشود.
زیرساختهای حملونقل در ایران وضعیت مناسبی ندارند. زیرساختهایی مثل جادهها، راهآهن و بنادر، در مقایسه با بسیاری از کشورهای توسعهیافته، ضعیف و نیازمند بهبود است.
بهطور کلی، صنعت لجستیک ایران در مقایسه با بسیاری از کشورهای توسعهیافته، با چالشهای بیشتری روبرو است. این چالشها باعث شده است که ایران در شاخصهای جهانی رقابتپذیری لجستیکی، جایگاهی پایینتر از بسیاری از کشورهای منطقه و جهان داشته باشد. با این حال، باید توجه داشت که صنعت لجستیک ایران در سالهای اخیر پیشرفتهایی نیز داشته است. افزایش سرمایهگذاری در زیرساختهای حملونقل، توسعه فناوری و تجارت الکترونیک از جمله این پیشرفتها هستند.
چشمانداز آینده صنعت لجستیک ایران را با توجه به مشاهداتتان از وضعیت جهانی این صنعت، چگونه پیشبینی میکنید؟
با توجه به اهمیت صنعت لجستیک در توسعه اقتصادی کشور، میتوان انتظار داشت که در آینده شاهد بهبود تدریجی وضعیت این صنعت در ایران باشیم. رفع تحریمها، سرمایهگذاری در زیرساختها، توسعه فناوریهای نوین و آموزش نیروی انسانی متخصص، از جمله اقداماتی هستند که میتوانند به بهبود وضعیت صنعت لجستیک در ایران کمک کنند.